Portret Elżbiety II

   W tym roku minie pięćdziesiąt osiem lat od czasu, gdy dwudziestosześcioletnia wówczas Elżbieta Aleksandra Maria Windsor włożyła na głowę koronę. W 2015 roku stanie się ona najdłużej panującym władcą Wielkiej Brytanii. Mimo jej zaawansowanego wieku sześciu na dziesięciu Brytyjczyków pragnie dalej widzieć ją zasiadającą na tronie jako głowa państwa. Wiele osób zastanawia się w czym tkwi fenomen tej drobnej, z pozoru niczym niewyróżniającej się kobiety, której styl to „brak stylu” i co sprawia, że mimo tak wielu skandali w rodzinie, Windsorowie wciąż cieszą się sympatią i poparciem społecznym?

  Na te pytania spróbował poszukać odpowiedzi Marc Roche, francuski dziennikarz, będący przez długie lata londyńskim korespondentem gazety „Le Monde”.

W swojej książce „Elżbieta II. Ostatnia królowa” skupia się przede wszystkim na opisaniu życia Elżbiety po wstąpieniu na tron. Bardzo niewiele miejsca, zaledwie kilka stron, poświęca autor jej życiu przed tym wydarzeniem. 

 Bardzo trudno jest pisać o kimś, kogo tajemnice są jednymi z najbardziej pilnie strzeżonych, kto broni dostępu do swojej prywatności i ogranicza spotkania z dziennikarzami do niezbędnego minimum, tak, jak czyni to królowa brytyjska. Taka biografia zawsze będzie niepełna, bo  zważywszy na wszelkie trudności, Marc Roche może pisać tylko o zewnętrznym wizerunku, tej twarzy, jaką prezentuje na użytek publiczny – chłodnej, zdystansowanej, powściągliwej i uprzedzająco grzecznej władczyni, która, podczas  pobytu w Kenii na wieść o śmierci swojego ojca zareagowała pozbawionym emocji słowami „Tak mi przykro. To znaczy, że musimy wracać do Anglii. To wszystkim zmienia plany”[str.57]. I która zdaje się cieplejszymi  uczuciami  darzy królewskie  konie i psy niż swoich potomków.

 Ale to tylko jedna strona medalu, swego rodzaju skorupa, bronienie swojej prywatności - twarz oficjalna pokazywana na użytek zewnętrzny. Autor mimo wszystko stara się przeniknąć przez tę maskę i pokazać także to drugie, bardziej ludzkie oblicze  ER (Elizabeth Regina – oficjalny tytuł królowej brytyjskiej) bo monarchini nie ustaje w wysiłkach, aby swój wizerunek ocieplić, unowocześnić i przybliżyć poddanym.

Nie ulega wątpliwości, że Elżbieta to władczyni w starym, imperialnym stylu - stojąca na straży dawnego porządku . Że jest ostatnią królową właśnie w tym sensie - ponad podziałami, konserwatywną, ceniącą nade wszystko społeczeństwo arystokratyczne, zhierarchizowane. Z chwilą przejęcia tronu przez Karola a już z pewnością przez jego syna Williama monarchia zmieni się całkowicie. Bezpowrotnie skończy się era elżbietańska. Dzisiaj młodych ludzi w Wielkiej Brytanii bardziej interesuje Wayne Rooney czy Victoria Beckham niż książę Karol w niemodnym tweedowym garniturze i Camilla w kapelusikach.I pomimo, że nastroje społeczne ciągle sprzyjają rodzinie królewskiej, to zmiany zbliżają się nieuchronnie.

Uważam, że  pomijając to, czy nasza sympatia jest po stronie królowej, czy nie, warto sięgnąć po książkę Marca Roche i przybliżyć sobie tę niewątpliwie jedną z  najważniejszych postaci naszych czasów, a także dowiedzieć się paru ciekawostek o jej dworze i jej najbliższej rodzinie. Pooddychać zapachem blichtru i wielkiego świata. Tym bardziej, że autor ma bardzo ciekawy styl pisania, który sprawia, że książkę czyta się  naprawdę w tempie błyskawicznym.

__________________

Marc Roche
"Elżbieta II. Ostatnia królowa"
Wydawnictwo : PWN
Rok polskiego wydania: 2010

__________________